เชื่อว่าลูก ๆ คงอยากให้คุณพ่อคุณแม่อายุยืนยาว สุขภาพแข็งแรงและไม่ป่วย สาเหตุหลักที่จะทำให้คุณพ่อคุณแม่มีสุขภาพดีและมีอายุยืนยาว คือการดำเนินชีวิตที่ถูกต้องเหมาะสม นพ.พิเชียร วุฒิสถิรภิญโญ ผู้อำนวยการฝ่ายประกันสังคม รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย ให้เคล็ดลับในการดูแลสุขภาพแบบ 6อ.มาฝากกัน
อ. 1 “อาหาร”
- ควรทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เพื่อเพิ่มสารอาหารและวิตามินให้กับร่างกาย
- อาหารต้องมีความสะอาด ควรรับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่
- หลีกเลี่ยงสารปนเปื้อน 6 ชนิด ได้แก่ สารเร่งเนื้อแดง สารบอแรกซ์ สารฟอกขาว สารฟอร์มารีน สารกันรา และยาฆ่าแมลง
- ควรรับประทานอาหารที่มีไฟเบอร์ ควรเพิ่มผักและผลไม้เข้าไปในมื้ออาหาร
- เลือกทานอาหารที่ย่อยง่าย
- เน้นทานอาหารให้หลากหลาย
- เลือกทานอาหารที่เป็นโปรตีนและไขมันดี เช่น ไข่ ถั่ว หรือเลือกทานปลาสัปดาห์ละ 2 ครั้ง
- เลือกแหล่งคาร์โบไฮเดรตที่เหมาะสม เช่น ข้าวซ้อมมือ ข้าวกล้อง ขนมปังโฮลวีท
- ในแต่ละมื้อควรมีแคลเซียม แหล่งแคลเซียม ได้แก่ ปลาเล็กปลาน้อย หรือนมไขมันต่ำ
- ควรดื่มน้ำ 6-8 แก้วต่อวัน
- หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด เค็ม หวาน มัน เผ็ด
อ. 2 “ออกกำลังกาย”
ผู้สูงอายุควรออกกำลังกายให้มีความเหมาะสมกับร่างกาย อย่าหักโหมจนเกินไป ออกกำลังกายแต่พอดี เช่น แกว่งแขน รำมวยจีน โยคะ ลีลาศ หรือทำสวน ปลูกต้นไม้ ให้ร่างกายมีการเคลื่อนไหว และควรอยู่ในพื้นที่ที่มีอากาศถ่ายเท ควรออกกำลังกายสม่ำเสมอทุกวัน หรืออย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละ 30 นาที และผู้สูงอายุควรออกรับแดดยามเช้า อย่างน้อยวันละ 30 นาที ช่วยป้องกันและชะลอการเกิดโรคกระดูกพรุน
สำหรับผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัวเหล่านี้ ควรงดออกกำลังกาย หรือควรออกกำลังกายภายใต้การดูแลของแพทย์
- กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน
- หลอดเลือดดำอักเสบและอุดตัน
- โรคตับระยะรุนแรง
- มีอาการบาดเจ็บของกระดูกและกล้ามเนื้อในระยะเฉียบพลัน
- ผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะน้ำตาลในเลือดสูงหรือต่ำกว่าเกณฑ์
อ. 3 “อารมณ์”
ควบคุมอารมณ์ ทำสมาธิ ช่วยให้ผ่อนคลายและมีสติมากขึ้น
อ. 4 “อุบัติเหตุ”
ระวังต้องไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ เช่น การลื่น หกล้ม เพราะอาจส่งผลต่ออวัยวะต่าง ๆ ของร่างกายที่เสื่อมตามอายุ เช่น กระดูกหัก เป็นต้น
อ. 5 “อดิเรก”
หางานอดิเรกที่ชื่นชอบทำ เป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์
อ. 6 “อนามัย”
สังเกตอาการผิดปกติ ทั้งร่างกายและจิตใจ เพราะหากตรวจพบโรคตั้งแต่เริ่มต้น จะทำให้การรักษามีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้สูงอายุสิ่งที่ควรดูแล คือสุขภาพช่องปาก เพราะเมื่อสุขภาพช่องปากดี ผู้สูงอายุก็จะยังสามารถรับประทานอาหารได้ นอกจากนี้ควรดูแลสุขภาพกระเพาะและลำไส้ พยายามอย่าให้ท้องผูก ควรขับถ่ายทุกวัน อย่างสม่ำเสมอ หากต้องรับประทานยาถ่าย ควรปรึกษาแพทย์
นอกจากการดูแลสุขภาพ แบบ 6อ แล้ว ลูกหลานควรพาคุณพ่อคุณแม่ไปตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ ผู้สูงอายุ ที่มีอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไปควรตรวจอะไรบ้าง
ตรวจคัดกรองมะเร็ง
- มะเร็งปากมดลูก ควรตรวจทุก 3 ปีจนถึงอายุ 65 ปี
- มะเร็งเต้านม ควรตรวจเป็นประจำทุกปี จนถึงอายุ 69 ปี
- มะเร็งลำไส้ใหญ่ ควรตรวจเป็นประจำทุกปี
ตรวจสายตา
- อายุ 50-64 ปี ควรตรวจทุก 2-4 ปี
- อายุ 65 ปีขึ้นไป ควรตรวจทุก 1-2 ปี
ตรวจร่างกายทั่วไป
- อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
การประเมินสภาวะสุขภาพในผู้สูงอายุ
- ประเมินภาวะโภชนาการ
- ประเมินหัวใจและหลอดเลือด
- ประเมินภาวะกระดูกพรุน
- ประเมินภาวะสมองเสื่อม
- ประเมินภาวะซึมเศร้า
การตรวจทางห้องปฎิบัติการที่จำเป็น
- ตรวจปัสสาวะ ควรตรวจเป็นประจำทุกปี
- ตรวจภาวะซีด ตรวจทุกปีเมื่ออายุ 70 ปีขึ้นไป
- ตรวจหาระดับไขมันในเลือด ควรตรวจทุก 5 ปี
- ตรวจหาเบาหวาน ควรตรวจเป็นประจำทุกปี
- ตรวจเลือดเพื่อดูการทำงานของไต ควรตรวจเป็นประจำทุกปี
ติดต่อศูนย์ตรวจสุขภาพ รพ. วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย โทร. 02-441-7899 หรือ 1792
หรือติดต่อได้ผ่านช่องทาง Line
หรือสามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษาได้เลยค่ะ
