ทอนซิลอักเสบคืออะไร? ทำไมต้องตรวจวินิจฉัยให้แน่ชัด
ทอนซิลอักเสบ (Tonsillitis) คือ การอักเสบของต่อมทอนซิลที่อยู่สองข้างลำคอ มักเกิดจากการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย ทำให้มีอาการเจ็บคอ กลืนลำบาก ต่อมน้ำเหลืองโต หรือมีไข้
หลายคนเข้าใจว่าเป็นแค่เจ็บคอธรรมดา แต่หากไม่ได้รับการวินิจฉัย อาจเรื้อรังหรือกลายเป็นฝีหนองที่คอได้
วิธีสังเกตเบื้องต้น: เช็กทอนซิลเองได้ไหม?
สำหรับใครที่กังวลว่าเป็นทอนซิลอักเสบ ลองสังเกตอาการเหล่านี้
- เจ็บคอรุนแรง โดยเฉพาะเวลากลืน
- มีไข้ หนาวสั่น
- ต่อมน้ำเหลืองใต้คอบวม กดแล้วเจ็บ
- ใช้ไฟฉายส่องคอ อาจเห็นทอนซิลบวม แดง หรือมีหนองสีขาว-เหลืองเกาะ
- มีกลิ่นปาก หรือรู้สึกอึดอัดเวลาหายใจ
👉 ข้อควรระวัง:
การส่องคอด้วยตัวเองช่วยแค่ประเมินเบื้องต้น หากสงสัย หรืออาการไม่ดีขึ้นใน 2-3 วัน ควรพบแพทย์ตรวจวินิจฉัย
ตรวจวินิจฉัยทอนซิลอักเสบโดยแพทย์ ทำอะไรบ้าง?
-ตรวจร่างกายและส่องคอ
แพทย์จะใช้ไฟและไม้กดลิ้นดูต่อมทอนซิลโดยตรง สังเกตลักษณะบวม สีแดง หรือมีหนอง และตรวจต่อมน้ำเหลืองที่คอร่วมด้วย
-Rapid Strep Test: ตรวจหาเชื้อสเตรป
หากแพทย์สงสัยว่ามีการติดเชื้อแบคทีเรีย (Streptococcus group A) จะใช้ไม้สวอปแตะที่คอเพื่อตรวจ Rapid Test ให้ผลภายใน 10-15 นาที
-ตรวจเลือด CBC
กรณีมีอาการซับซ้อน อาจตรวจเลือดดูจำนวนเม็ดเลือดขาว เพื่อช่วยแยกการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรีย และดูว่ามีภาวะแทรกซ้อนหรือไม่
ตรวจเมื่อไรดีที่สุด? ต้องรอให้เป็นหนองหรือไม่
- ไม่จำเป็นต้องรอให้มีหนอง หากมีอาการเจ็บคอมาก กลืนลำบาก หรือไข้สูง ควรรีบตรวจ
- ตรวจเร็ว = รักษาเร็ว ลดโอกาสเป็นฝีหนองรอบทอนซิล (Peritonsillar Abscess)
เมื่อไรต้องพบแพทย์ทันที
- กลืนลำบากหรืออ้าปากไม่ได้
- หายใจเสียงดังหรือหายใจลำบาก
- ไข้สูงไม่ลดหลังทานยาลดไข้
- เจ็บคอมากกว่า 7 วัน หรือกลับมาเป็นซ้ำบ่อย
FAQ: คำถามที่พบบ่อย
Q: ตรวจทอนซิลอักเสบเจ็บไหม?
A: การตรวจส่องคอไม่เจ็บ อาจรู้สึกระคายคอเล็กน้อย การตรวจ Rapid Test อาจรู้สึกคล้ายมีอะไรแตะในลำคอแต่ไม่นาน
Q: ตรวจ CBC บอกทอนซิลอักเสบได้หรือไม่?
A: CBC ไม่ได้บอกตรง ๆ แต่ช่วยดูว่าร่างกายมีการติดเชื้อรุนแรง หรือมีภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ หรือไม่
Q: ตรวจแล้วเจอเป็นเชื้อแบคทีเรีย ต้องกินยาปฏิชีวนะทุกครั้งไหม?
A: ถ้าเป็นแบคทีเรีย เช่น Streptococcus A แพทย์จะสั่งยาปฏิชีวนะเพื่อลดภาวะแทรกซ้อน เช่น ไข้รูมาติก
Q: ถ้าเป็นทอนซิลอักเสบบ่อย ต้องผ่าตัดไหม?
A: ถ้าเป็นมากกว่า 5-7 ครั้งต่อปี หรือมีภาวะฝีซ้ำ อาจต้องพิจารณาตัดทอนซิล
สรุป: ตรวจวินิจฉัยให้ไว เพื่อรักษาได้ตรงจุด
อย่าปล่อยให้อาการเจ็บคอเรื้อรัง หรือทอนซิลอักเสบลุกลามจนเป็นฝีหนอง
การวินิจฉัยอย่างถูกต้องช่วยให้รักษาตรงจุด หายไว ลดโอกาสเป็นเรื้อรัง
หากคุณมีอาการสงสัยทอนซิลอักเสบ หรือเจ็บคอเรื้อรัง แนะนำเข้ารับการตรวจและปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่ คลินิกหูคอจมูก โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย พร้อมเครื่องมือวินิจฉัยครบครัน ดูแลโดยทีมแพทย์เฉพาะทาง
ดูข้อมูลคลินิกหูคอจมูก คลินิกหูคอขมูก
โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
โทร: 02-441-7899 หรือ1792
แผนที่: ใกล้พุทธมณฑล – หนองแขม – อ้อมน้อย
นัดหมายออนไลน์: Line
