โรคกระดูกพรุนคืออะไร? สาเหตุ อาการ วิธีป้องกันและการรักษา

บทความโดย
นพ.อภิสิทธิ์ รัตนธนาสาร
ศัลยแพทย์เฉพาะทางการผ่าตัดเท้าและข้อเท้า ศูนย์กระดูกและข้อ
รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย

โรคกระดูกพรุนคืออะไร?

กระดูกพรุน (Osteoporosis) คือภาวะที่ความหนาแน่นและโครงสร้างของกระดูกลดลง จนทำให้กระดูกเปราะ แตกหักได้ง่าย โดยเฉพาะบริเวณสะโพก ข้อมือ และกระดูกสันหลัง แม้ไม่ได้ล้มแรงก็เสี่ยงกระดูกหักได้

ภาพแสดงลักษณะของกระดูกพรุน กระดูกเปราะบาง เสี่ยงกระดูกหักโดยไม่รู้ตัว
ภาพ: โรคกระดูกพรุน ภัยเงียบที่ทำให้กระดูกหักโดยไม่รู้ตัว

 

อาการของโรคกระดูกพรุน

  • ปวดหลัง โดยเฉพาะช่วงหลังล่าง
  • กระดูกหักจากแรงกระแทกเล็กน้อย
  • หลังโก่ง หรือเตี้ยลงอย่างเห็นได้ชัด
  • เดินผิดปกติ หรือเสียการทรงตัว

ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักไม่มีอาการจนกระดูกหักแล้ว จึงควรตรวจเช็กความหนาแน่นกระดูก (BMD) ล่วงหน้า

วิดีโอแนะนำ: ภายใน 3 นาที รู้ทันโรคกระดูกพรุน
ทำไมคนสูงวัยเสี่ยง? จะป้องกันและรักษาอย่างไรให้ไม่กระดูกหักโดยไม่รู้ตัว

สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของโรคกระดูกพรุน

  • ผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน (อายุ > 50 ปี)
  • เพศชายอายุ > 70 ปี
  • ขาดแคลเซียม วิตามินดี
  • ไม่ออกกำลังกายเป็นประจำ
  • ดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่ ชา–กาแฟจัด
  • ใช้ยากลุ่มสเตียรอยด์เป็นเวลานาน
  • ประวัติครอบครัวเป็นโรคกระดูกพรุน
    ภาพกลุ่มเสี่ยงโรคกระดูกพรุน เช่น ผู้สูงอายุ ผู้หญิงหมดประจำเดือน ดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่ ขาดแคลเซียม
    ภาพ: กลุ่มเสี่ยงกระดูกพรุน ไม่ว่าจะเพศไหน วัยไหน ควรตรวจเช็กแต่เนิ่น ๆ

     

    วิธีป้องกันโรคกระดูกพรุน

    • ออกกำลังกายแบบมีแรงกระแทก เช่น เดิน วิ่ง ยกน้ำหนักเบา
    • รับประทานอาหารที่มีแคลเซียม–วิตามินดีสูง เช่น:
      • นม โยเกิร์ต
      • ปลาตัวเล็ก ถั่วเหลือง
    • หลีกเลี่ยงบุหรี่ แอลกอฮอล์ ชา กาแฟ
    • ตรวจคัดกรองกระดูกพรุนเป็นระยะ โดยเฉพาะคนอายุ 50 ปีขึ้นไป

    แนวทางการรักษาโรคกระดูกพรุน

    รักษาโดยไม่ใช้ยา

    • ปรับพฤติกรรม ลดปัจจัยเสี่ยง
    • รับประทานอาหารครบ 5 หมู่
    • เสริมแคลเซียม วิตามินดี ตามคำแนะนำแพทย์

    รักษาโดยใช้ยา (เฉพาะผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยแล้ว)

    • ยาลดการสลายกระดูก
    • ยาเพิ่มการสร้างมวลกระดูก

    แพทย์จะเลือกใช้ยาตามระดับความรุนแรงของโรคและภาวะสุขภาพแต่ละบุคคล

    ตรวจโรคกระดูกพรุนใกล้บ้าน กับศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย

    ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย ให้บริการดูแลผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงหรือสงสัยเป็นโรคกระดูกพรุนแบบครบวงจร:

    • ตรวจวัดความหนาแน่นมวลกระดูก (BMD)
    • ประเมินความเสี่ยงกระดูกหัก
    • ให้คำปรึกษาจากแพทย์เฉพาะทาง
    • วางแผนการป้องกันและรักษาระยะยาว

    เหมาะสำหรับผู้ที่อยู่ในพื้นที่ใกล้เคียง เช่น หนองแขม พุทธมณฑล อ้อมน้อย สามพราน หรือสามารถเดินทางสะดวกมารับบริการได้

    ดูข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย 

    FAQ คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับโรคกระดูกพรุน

    Q: โรคกระดูกพรุนในผู้สูงอายุป้องกันได้ไหม?
    A: ป้องกันได้ด้วยการกินอาหารเสริมแคลเซียม-วิตามินดี และออกกำลังกายอย่างเหมาะสม

    Q: ต้องฉีดยาหรือไม่ถ้าเป็นกระดูกพรุน?
    A: บางรายแพทย์อาจแนะนำยาฉีดหากมีความเสี่ยงสูงหรือมีประวัติกระดูกหักมาก่อน

    Q: กินอะไรดีเมื่อเป็นกระดูกพรุน?
    A: อาหารที่มีแคลเซียมสูง เช่น นม ปลาเล็ก โยเกิร์ต ถั่ว และอาหารที่เสริมวิตามินดี

    Q: กระดูกพรุนออกกำลังกายได้ไหม?
    A: ได้ ควรออกกำลังกายแบบมีแรงต้าน เช่น เดิน ยืดเหยียด พิลาทิส เพื่อเสริมความแข็งแรงของกระดูก

    สรุปจากแพทย์

    โรคกระดูกพรุนเป็นโรคเงียบที่ไม่มีอาการ แต่ส่งผลรุนแรงเมื่อล้ม กระดูกหัก หรือเดินลำบาก หากคุณมีอายุเกิน 50 ปี หรือมีปัจจัยเสี่ยง ควรตรวจความหนาแน่นกระดูกอย่างน้อยปีละครั้ง พร้อมดูแลแบบองค์รวม

    สามารถเข้ารับบริการตรวจและปรึกษาได้ที่
    ศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย

    โทร: 02-441-7899  หรือ1792
    แผนที่: ใกล้พุทธมณฑล – หนองแขม – อ้อมน้อย
    นัดหมายออนไลน์: Line