อัมพฤกษ์ อัมพาต เป็นอาการของ “โรคหลอดเลือดสมอง” หรือ STROKE เกิดขึ้นเมื่อเลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ สาเหตุหลักๆ มี 2 อย่าง คือ
- เส้นเลือดสมองตีบ : เกิดจากลิ่มเลือด หรือ ไขมัน ไปอุดตันหลอดเลือดในสมอง ทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงสมองไม่สะดวก
- เส้นเลือดสมองแตก: เกิดจากหลอดเลือดในสมองแตก ทำให้เลือดออกในสมอง
ทั้งสองกรณีนี้ ส่งผลให้เซลล์สมองขาดออกซิเจน หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจทำให้เซลล์สมองตาย เกิดความพิการ หรือ เสียชีวิตได้
F.A.S.T คืออะไร? สำคัญอย่างไร?
F.A.S.T เป็นคำย่อที่ช่วยให้เราจดจำสัญญาณเตือนของโรคหลอดเลือดสมองได้ง่ายๆ หากพบว่าตนเองหรือคนรอบข้างมีอาการเหล่านี้ แม้เพียงข้อเดียว ให้รีบไปโรงพยาบาลทันที! ยิ่งไปถึงมือแพทย์เร็วเท่าไหร่ โอกาสฟื้นตัวก็ยิ่งมากขึ้นเท่านั้น
- F = Face (ใบหน้า) ให้สังเกตใบหน้าของผู้ป่วย
- ปากเบี้ยว: ขอให้ผู้ป่วยยิ้ม สังเกตว่ามุมปากตกข้างใดข้างหนึ่งหรือไม่
- หน้าเบี้ยว: สังเกตว่าใบหน้าสองข้างสมมาตรกันหรือไม่ เช่น ตาข้างหนึ่งปิดไม่สนิท หน้าผากย่นไม่ได้ข้างใดข้างหนึ่ง
- ลิ้นแข็ง: ขอให้ผู้ป่วยแลบลิ้นออกมา สังเกตว่าลิ้นเบี้ยว หรือ โงนเงนไปข้างใดข้างหนึ่งหรือไม่
- A = Arm (แขน) ให้สังเกตว่าแขนหรือขาอ่อนแรงหรือไม่
- ยกแขน: ขอให้ผู้ป่วยยกแขนทั้งสองข้างขึ้นพร้อมกัน สังเกตว่ายกแขนข้างใดข้างหนึ่งไม่ขึ้น หรือ แขนตกข้างใดข้างหนึ่งหรือไม่
- ความรู้สึก: สัมผัสที่แขนหรือขา ถามผู้ป่วยว่ารู้สึกหรือไม่ หรือรู้สึกน้อยกว่าอีกข้างหรือไม่
- เดิน: สังเกตว่าผู้ป่วยเดินเซ ทรงตัวไม่ได้ หรือเดินลำบากหรือไม่
- S = Speech (การพูด) ให้สังเกตว่าผู้ป่วยมีปัญหาในการพูดหรือไม่
- พูดประโยค: ขอให้ผู้ป่วยพูดประโยคสั้นๆ ง่ายๆ เช่น “วันนี้ท้องฟ้าแจ่มใส”
- ตั้งคำถาม: ถามคำถามง่ายๆ กับผู้ป่วย เช่น “คุณชื่ออะไร” “วันนี้วันอะไร”
- สังเกต: ว่าผู้ป่วยพูดช้า พูดไม่ชัด พูดตะกุกตะกัก พูดวกวน หรือ พูดสิ่งที่ไม่เข้าใจ
- T = Time (เวลา)
- จดจำเวลา: เมื่อสังเกตเห็นอาการ ให้รีบจดจำเวลาที่เริ่มมีอาการให้แม่นยำที่สุด
- รีบไปโรงพยาบาล: ยิ่งเร็ว ยิ่งดี!
- โทร 1669: หากไม่สามารถไปโรงพยาบาลได้เอง ให้รีบโทรเรียกรถพยาบาล
อัมพฤกษ์ อัมพาต… ภัยร้ายจากโรคหลอดเลือดสมองตีบ
โรคหลอดเลือดสมองตีบ เป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดอัมพฤกษ์ อัมพาต ซึ่งส่งผลกระทบต่อผู้ป่วย ดังนี้
- ความพิการ: แขนขาอ่อนแรง เคลื่อนไหวลำบาก หรือ เคลื่อนไหวไม่ได้
- ปัญหาการพูด: พูดไม่ชัด พูดลำบาก หรือ พูดไม่ได้เลย
- ปัญหาการมองเห็น: มองเห็นภาพซ้อน มองเห็นภาพไม่ชัด หรือ ตาบอด
- ปัญหาการรับรู้ และ การเรียนรู้: สมองส่วนที่ควบคุมความจำ การคิด การตัดสินใจ ได้รับความเสียหาย
- ปัญหาการควบคุมอารมณ์: เช่น ซึมเศร้า วิตกกังวล
- ปัญหาการเข้าสังคม: ผู้ป่วยอาจรู้สึก ด้อยค่า หรือ ไม่มั่นใจในตัวเอง ทำให้ไม่อยากเข้าสังคม
- ภาระค่าใช้จ่าย: ค่ารักษาพยาบาล ค่าฟื้นฟู ฯลฯ
อย่าลืม! F.A.S.T เป็นเพียงสัญญาณเตือนเบื้องต้น หากสงสัยว่าตนเองหรือคนรอบข้างมีอาการ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้อง
หากคุณ หรือ คนใกล้ชิด กำลังเผชิญกับภาวะ เส้นเลือดในสมองตีบ อย่าลังเลที่จะเข้ารับการรักษาอย่างทันท่วงที ศูนย์ระบบโรคหลอดเลือดสมอง รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย พร้อมดูแลคุณ ด้วยทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง และ เทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ทันสมัย เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็ว และ มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ติดต่อ ศูนย์ระบบโรคหลอดเลือดสมอง
รพ. วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
โทร. 02-441-7899 หรือ 1792
หรือติดต่อได้ผ่านช่องทาง Line
หรือสามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษาได้เลยค่ะ
