รู้หรือไม่ว่า? 1 ใน 3 ของผู้ที่ข้อเท้าเคล็ดจะมีอาการเจ็บซ้ำซาก แม้จะพักขา ทายา หรือประคบแล้วก็ยังไม่หายขาด เหตุผลหลักมักเกิดจาก “การรักษาไม่ถูกจุด” เช่น เอ็นข้อเท้าฉีกขาดบางส่วน หรือข้อเท้าไม่มั่นคงหลังอุบัติเหตุ หากปล่อยไว้อาจกลายเป็นปัญหาเรื้อรังที่ส่งผลต่อการเดินในระยะยาว
บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจข้อเท้าเคล็ดให้มากขึ้น พร้อมแนวทางรักษาและป้องกันอย่างถูกวิธี
ข้อเท้าเคล็ดคืออะไร?
ข้อเท้าเคล็ด (Ankle Sprain) คือ ภาวะที่เอ็นรอบข้อเท้ายืดหรือฉีกขาดจากแรงบิดผิดท่าขณะเดิน วิ่ง หรือเล่นกีฬา อาการที่พบบ่อย ได้แก่
- ปวดเฉียบพลันบริเวณข้อเท้า
- บวม ฟกช้ำ
- เดินลงน้ำหนักลำบาก
- เคลื่อนไหวข้อเท้าไม่สะดวก
ข้อเท้าเคล็ดเจ็บซ้ำ เกิดจากอะไร?
อาการเจ็บซ้ำซากหรือข้อเท้าเคล็ดเรื้อรัง มักเกิดจากปัจจัยเหล่านี้:
- เอ็นข้อเท้าไม่หายดี
หลังข้อเท้าเคล็ด บางคนไม่พักฟื้นเพียงพอ หรือไม่ทำกายภาพบำบัด ทำให้เอ็นที่เคยฉีกไม่สมานตัวสมบูรณ์ เกิดข้อเท้าหลวม เสี่ยงเจ็บซ้ำได้ง่าย
อ่านเพิ่มเติม ปวด บวมช้ำที่ข้อเท้า เอ็นข้อเท้าฉีก
- กล้ามเนื้อข้อเท้าอ่อนแรง
เมื่อไม่ได้ออกกำลังกายเฉพาะส่วนเพื่อฟื้นฟูข้อเท้า กล้ามเนื้อและเอ็นไม่แข็งแรงพอจะพยุงข้อเท้า
- ไม่ได้ตรวจให้ชัดเจน
บางกรณีอาจมีเอ็นฉีกขาดบางส่วน หรือกระดูกแตกละเอียดโดยที่ X-ray ธรรมดาไม่สามารถเห็นได้ ต้องใช้ MRI เพื่อวินิจฉัยอย่างละเอียด
อาการแบบไหนที่ต้องรีบพบแพทย์?
- ข้อเท้าเคล็ดบ่อยโดยไม่ทราบสาเหตุ
- เดินแล้วข้อเท้าโก่งหรือพลิกง่าย
- ข้อเท้าเจ็บนานเกิน 2–3 สัปดาห์
- บวมเรื้อรัง มีเสียงลั่นหรือรู้สึกหลวมขณะเดิน
หากคุณมีอาการเหล่านี้ควรพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อประเมินความรุนแรงและรับการรักษาอย่างถูกต้อง
วิธีรักษาข้อเท้าเคล็ดเจ็บซ้ำให้หายขาด
การรักษาจะขึ้นกับระดับความรุนแรงและสาเหตุที่แท้จริง โดยแพทย์อาจพิจารณาวิธีต่อไปนี้:
- พัก ร่วมกับการทำกายภาพบำบัด เหมาะสำหรับเคล็ดระดับไม่รุนแรง โดยใช้น้ำแข็งประคบ ยืดกล้ามเนื้อ เสริมความแข็งแรงของข้อเท้า
- ใช้เฝือกหรืออุปกรณ์พยุงข้อเท้า ช่วยลดการเคลื่อนไหวของข้อเท้าและป้องกันการบาดเจ็บซ้ำ
- ฉีดยาลดการอักเสบ เช่น การฉีด Platelet-Rich Plasma (PRP) เพื่อฟื้นฟูเอ็นที่บาดเจ็บ
- การผ่าตัดส่องกล้องซ่อมเอ็นข้อเท้า กรณีข้อเท้าไม่มั่นคงจากเอ็นฉีกขาดบางส่วนเรื้อรัง หรือมีเศษกระดูกที่ต้องตัดออก
ป้องกันข้อเท้าเคล็ดอย่างไรไม่ให้กลับมาเจ็บซ้ำ
- หลีกเลี่ยงการเดินบนพื้นไม่เรียบหรือใส่รองเท้าไม่เหมาะสม
- บริหารกล้ามเนื้อรอบข้อเท้าให้แข็งแรง เช่น ยืนขาเดียว หรือใช้ยางยืดฝึกทรงตัว
- ออกกำลังกายแบบมีการควบคุมท่าทาง (เช่น โยคะ พิลาทิส)
- ใส่อุปกรณ์พยุงข้อเท้าหากเคยเจ็บมาก่อน
- รับการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียดเมื่อมีอาการผิดปกติ
FAQ คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ “ข้อเท้าเคล็ด”
Q: ข้อเท้าเคล็ดกับกระดูกหักต่างกันอย่างไร?
A: ข้อเท้าเคล็ดเกิดจากเอ็นฉีก แต่กระดูกหักจะมีอาการปวดรุนแรง เดินไม่ได้เลย และต้องใช้การตรวจ X-ray เพื่อแยกแยะ
Q: ข้อเท้าเคล็ดนานแค่ไหนถึงจะหาย?
A: หากเป็นระดับเบา ใช้เวลาพักฟื้นประมาณ 1–2 สัปดาห์ แต่หากเคล็ดเรื้อรังหรือมีเอ็นฉีก อาจต้องใช้เวลาเป็นเดือนและทำกายภาพร่วมด้วย
Q: รักษาข้อเท้าเคล็ดด้วยตนเองได้หรือไม่?
A: เคล็ดระดับเบาสามารถดูแลเบื้องต้นได้ด้วยการ RICE (พัก–ประคบเย็น–พันผ้ายืด–ยกเท้าสูง) แต่หากเจ็บนานเกิน 1 สัปดาห์ ควรพบแพทย์
รักษาข้อเท้าเคล็ดซ้ำ ๆ อย่าปล่อยให้กลายเป็นปัญหาเรื้อรัง
หากคุณเคยข้อเท้าเคล็ด และยังคงเจ็บซ้ำบ่อยครั้ง อย่ารอให้เรื้อรังจนเป็นอุปสรรคต่อการใช้ชีวิต ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านศัลยกรรมกระดูกและข้อ เพื่อวินิจฉัยอย่างแม่นยำ และเลือกรูปแบบการรักษาที่ตรงจุด
✅ ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
พร้อมให้บริการตรวจ วินิจฉัย และดูแลอาการข้อเท้าเคล็ดทุกระดับ โดยแพทย์เฉพาะทาง
สามารถเข้ารับบริการตรวจและปรึกษาได้ที่
ศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
โทร: 02-441-7899 หรือ1792
แผนที่: ใกล้พุทธมณฑล – หนองแขม – อ้อมน้อย
นัดหมายออนไลน์: Line
