คีโมคืออะไร? เจาะลึกเคมีบำบัด วิธีทำ ผลข้างเคียง และการดูแลตัวเองอย่างเข้าใจง่าย

คีโม หรือเคมีบำบัด (Chemotherapy) เป็นการรักษามะเร็งโดยการใช้ยาเคมีบำบัด
เข้าไปทำลายเซลล์มะเร็งซึ่งยาเหล่านี้จะเข้าไปขัดขวางการเจริญเติบโตและการแบ่งตัวของ
เซลล์ผิดปกติ โดยสามารถใช้เดี่ยว ๆ หรือร่วมกับการรักษาอื่น เช่น การฉายแสง หรือการผ่าตัด

คีโมใช้ได้กับมะเร็งหลายชนิด เช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้ มะเร็งตับ มะเร็งเม็ดเลือด ฯลฯ และแพทย์จะวางแผนเป็นรอบ ๆ ตามชนิดมะเร็ง ระยะโรค และสภาพร่างกายของผู้ป่วย
หากคุณกำลังหาข้อมูลเกี่ยวกับการฉายแสงและเปรียบเทียบกับคีโม อ่านบทความ ฉายแสง vs คีโม ต่างกันอย่างไร เพื่อความเข้าใจเพิ่มเติม

วิธีการให้คีโมทำอย่างไร?

รูปแบบการให้คีโมที่พบบ่อย

  • ฉีดเข้าเส้นเลือดดำ (IV): เป็นวิธีที่ใช้มากที่สุด ใช้สายให้น้ำเกลือฉีดยาเข้าสู่ร่างกาย
  • กินยาแบบเม็ด: สำหรับคีโมบางชนิดที่สามารถดูดซึมได้ทางปาก
  • ฉีดเข้าช่องไขสันหลัง/โพรงอื่น: ใช้เฉพาะในกรณีเฉพาะทาง เช่น มะเร็งสมอง

ระยะเวลาในการรักษา

การให้คีโมมักเป็นแบบรอบ (cycle) เช่น ทุก 2 หรือ 3 สัปดาห์ ติดต่อกัน 4–6 รอบ หรือมากกว่านั้น ขึ้นอยู่กับแผนการรักษาและการตอบสนองของร่างกาย

ผลข้างเคียงของการให้คีโม

คีโมสามารถทำลายเซลล์ปกติที่มีการแบ่งตัวเร็วได้เช่นกัน จึงทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น:

  • ผมร่วง
  • คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร
  • เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย
  • ติดเชื้อง่าย เนื่องจากเม็ดเลือดขาวลดลง
  • แผลในช่องปาก
  • ท้องเสียหรือท้องผูก

ผลข้างเคียงเหล่านี้บางอย่างเกิดเพียงชั่วคราวและจะดีขึ้นหลังหยุดยา อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยควรแจ้งแพทย์หากมีอาการรุนแรงหรือผิดปกติ

การดูแลตัวเองระหว่างให้คีโม

ด้านร่างกาย

  • รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เน้นอาหารย่อยง่ายและสะอาด
  • พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงผู้ที่ป่วยเพื่อลดโอกาสติดเชื้อ
  • หมั่นล้างมือ รักษาความสะอาดช่องปาก

ด้านจิตใจ

  • ทำกิจกรรมเบา ๆ ที่ชอบ เช่น อ่านหนังสือ ฟังเพลง
  • เข้ากลุ่มพูดคุยกับผู้ป่วยที่ผ่านการรักษา
  • ปรึกษานักจิตวิทยาหรือแพทย์หากมีความเครียดสะสม

คีโมใช้กับมะเร็งชนิดไหนได้บ้าง?

  • มะเร็งเต้านม
  • มะเร็งลำไส้ใหญ่
  • มะเร็งตับ (ในบางราย)
  • มะเร็งปอด
  • มะเร็งรังไข่
  • มะเร็งเม็ดเลือดขาว มะเร็งต่อมน้ำเหลือง

แพทย์จะประเมินความเหมาะสมของคีโมในแต่ละราย และเลือกสูตรยาที่เหมาะสม
กับโรคและสภาพร่างกายผู้ป่วย

FAQ: คำถามพบบ่อยเกี่ยวกับคีโม

Q: คีโมเจ็บไหม?
A: การให้คีโมไม่เจ็บขณะให้ยา เพราะมักฉีดผ่านสายน้ำเกลือที่ติดตั้งไว้เรียบร้อยแล้ว แต่บางรายอาจมีผลข้างเคียงหลังจากนั้น

Q: ต้องนอนโรงพยาบาลไหม?
A: ขึ้นอยู่กับสูตรยาและอาการของผู้ป่วย บางรายให้ยาแบบผู้ป่วยนอกได้ แต่บางรายจำเป็นต้องพักค้าง

Q: ต้องให้คีโมกี่รอบ?
A: แพทย์จะกำหนดจำนวนรอบตามแผนการรักษา โดยทั่วไปจะอยู่ที่ 4–6 รอบ หรือมากกว่านั้นในบางราย

สรุป: คีโมไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด หากมีทีมแพทย์ดูแลอย่าง
ใกล้ชิด

การให้คีโมถือเป็นวิธีรักษามะเร็งที่สำคัญและมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะหากอยู่ในระยะ
ที่สามารถตอบสนองต่อยาได้ดี การเลือกสถานพยาบาลที่มีทีมแพทย์เฉพาะทางครบครัน มีการดูแลแบบสหสาขาวิชาชีพ และมีความเข้าใจในผู้ป่วยเป็นสิ่งสำคัญ

หากคุณอยู่ในพื้นที่ อ้อมน้อย หนองแขม สามพราน พุทธมณฑล และกำลังมองหา
ทีมแพทย์เฉพาะทางด้านมะเร็ง

เข้ารับคำปรึกษาได้ที่คลินิกมะเร็ง โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย เปิดให้บริการทุกวัน พร้อมทีมแพทย์เฉพาะทางดูแลครบทุกขั้นตอน ตั้งแต่การวินิจฉัย วางแผนไปจนถึง
การให้เคมีบำบัด

บทความที่เกี่ยวข้อง:

นัดหมายเพื่อปรึกษาแพทย์

หากคุณกำลังพิจารณาทางเลือกการรักษา เช่น เคมีบำบัด ศัลยกรรม หรือยาตรงเป้าหมาย
ทีมแพทย์ของเราพร้อมให้คำปรึกษา พร้อมวางแผนแนวทางที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
โทร: 02-441-7899  หรือ1792
แผนที่: ใกล้พุทธมณฑล – หนองแขม – อ้อมน้อย
นัดหมายออนไลน์: Line