โรคมือเท้าปากอาจเริ่มต้นจากไข้และตุ่มแดงเล็ก ๆ แต่หากพ่อแม่ละเลยหรือรักษาไม่ถูกวิธี อาจทำให้ลูกเจ็บทรมาน เสี่ยงแอดมิท และแพร่เชื้อให้เด็กคนอื่น
บทความนี้จะช่วยไขข้อสงสัยว่า โรคมือเท้าปากในเด็กรักษายังไง หายกี่วัน รักษาเองได้ไหม และเมื่อใดควรพาลูกไปพบแพทย์ พร้อมคำแนะนำจากศูนย์กุมารเวช โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
โรคมือเท้าปากคืออะไร ทำไมพ่อแม่ต้องระวัง
โรคมือเท้าปาก (Hand, Foot and Mouth Disease: HFMD) เกิดจากเชื้อไวรัสในกลุ่มเอนเทอโรไวรัส มักพบบ่อยในเด็กเล็กอายุต่ำกว่า 5 ปี โดยเฉพาะในสถานที่ที่มีเด็กอยู่รวมกัน เช่น เนอสเซอรี่ โรงเรียนอนุบาล
การติดต่อ
เชื้อแพร่ทางน้ำลาย น้ำมูก อุจจาระ หรือตุ่มน้ำของผู้ติดเชื้อ เด็กสามารถแพร่เชื้อได้ตั้งแต่ช่วงระยะฟักตัว แม้ยังไม่แสดงอาการ
อ่านเพิ่มเติม
โรคมือเท้าปากในเด็ก อันตรายไหม
ทำความรู้จักเอนเทอโรไวรัส ต้นเหตุเด็กเสียชีวิตกะทันหัน
เด็กเสี่ยงสูงเอนเทอโรไวรัสระบาด เช็กอาการและการป้องกัน
อาการมือเท้าปากในเด็ก สังเกตได้อย่างไร
- ไข้สูงฉับพลัน (38–40 องศาเซลเซียส)
- เจ็บคอ เบื่ออาหาร ไม่ยอมกินข้าว
- มีแผลหรือจุดแดงในปาก เหงือก เพดานปาก
- ผื่นแดงหรือตุ่มน้ำใสที่ฝ่ามือ ฝ่าเท้า ก้น
- เด็กเล็กอาจน้ำลายไหลหรืองอแงมากกว่าปกติ
อ่านเพิ่มเติม
อย่าชะล่าใจว่าแค่หวัด ลูกมีไข้ ผื่นขึ้นมือเท้า ระวัง! มือเท้าปาก เช็กอาการเริ่มต้น
โรคมือเท้าปากในเด็กรักษายังไง
หากอาการยังไม่รุนแรง สามารถดูแลเองเบื้องต้นได้ดังนี้
- เช็ดตัวลดไข้และให้ยาลดไข้ (เช่น พาราเซตามอล)
- ให้ลูกดื่มน้ำมาก ๆ ป้องกันภาวะขาดน้ำ
- ให้พักผ่อนเพียงพอ
- เลือกอาหารอ่อน เย็น ไม่เผ็ด ไม่กรอบ เพื่อไม่กระตุ้นแผลในปาก
- รักษาความสะอาดปากฟัน ใช้น้ำเกลือล้างแผลหากจำเป็น
มือเท้าปากกินอะไรหายเร็ว อาหารที่ช่วยให้ลูกฟื้นตัวไวขึ้น
เมื่อเด็กป่วยเป็นโรคมือเท้าปาก มักมีแผลในปากหรือเจ็บคอ ทำให้กินอาหารได้น้อย ซึ่งอาจส่งผลให้ร่างกายฟื้นตัวช้าลง การเลือกอาหารที่เหมาะสมจะช่วยให้ลูกได้รับสารอาหารเพียงพอ ลดการระคายเคือง และช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วขึ้น
อาหารที่ควรให้ลูกกินช่วงป่วยมือเท้าปาก
- อาหารอ่อน เคี้ยวง่าย เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม ซุปใส ไข่ตุ๋น
- อาหารเย็นหรือน้ำอุณหภูมิห้อง เช่น น้ำเต้าหู้เย็น นมสดเย็น หรือโยเกิร์ต
- น้ำเปล่า น้ำมะพร้าว หรือน้ำผลไม้เจือจาง
- ผลไม้เนื้อนุ่ม ไม่เปรี้ยว เช่น กล้วยสุก มะละกอสุก
- น้ำซุปหรือน้ำข้าวที่ให้พลังงานง่าย
อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง
- อาหารร้อนจัด เผ็ด เปรี้ยว หรือกรอบแข็ง เช่น ขนมกรอบ ไก่ทอด ผลไม้เปรี้ยว
- น้ำผลไม้รสเปรี้ยวจัด เช่น ส้ม มะนาว
- ลูกอม ขนมหวานเหนียว หมากฝรั่ง
คำแนะนำเพิ่มเติม
- ให้ลูกจิบน้ำบ่อย ๆ แทนการดื่มครั้งละมาก ๆ
- หากลูกเจ็บปากจนไม่ยอมกิน ควรปรึกษาแพทย์เรื่องเจลลดแผลหรือยาช่วยบรรเทา
- หากกินได้น้อยมากจนซึม ควรรีบพบแพทย์เพื่อประเมินการให้น้ำเกลือ
เมื่อไหร่ควรพาลูกไปโรงพยาบาล
- ไข้สูงต่อเนื่องเกิน 48 ชั่วโมง
- ไม่กินอาหารหรือน้ำเลย
- ซึมลง ง่วงผิดปกติ
- อาเจียนบ่อย
- มีอาการเกร็งหรือชัก
โรคมือเท้าปากหายกี่วัน
โดยทั่วไป โรคมือเท้าปากจะหายได้เองภายใน 7–10 วัน หากร่างกายแข็งแรงและดูแลถูกวิธี อย่างไรก็ตาม เด็กอาจแพร่เชื้อได้นานถึง 2–4 สัปดาห์ผ่านทางอุจจาระ จึงควรรักษาความสะอาดแม้หายจากอาการแล้ว
มือเท้าปาก รักษาเองได้ไหม
สามารถรักษาเองได้ในกรณีที่อาการไม่รุนแรง แต่ต้องดูแลอย่างใกล้ชิด หากไม่แน่ใจหรือมีอาการแทรกซ้อน ควรรีบพบแพทย์ทันที
ข้อควรระวัง
ห้ามใช้ยาสเตียรอยด์หรือแอสไพรินโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ เพราะอาจเกิดผลข้างเคียงในเด็กเล็กได้
วิธีป้องกันโรคมือเท้าปากไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำ
- หมั่นล้างมือให้ลูกและผู้ดูแล
- ทำความสะอาดของเล่น ของใช้ ด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ
- งดพาลูกไปสถานที่แออัดในช่วงที่มีการระบาด
- หากลูกป่วย ควรแยกของใช้และหยุดเรียนอย่างน้อย 7 วัน
คำถามพบบ่อย (FAQ)
Q: ลูกเคยเป็นมือเท้าปากแล้วจะเป็นอีกได้ไหม
A: ได้ เพราะโรคนี้มีหลายสายพันธุ์ การติดเชื้อแต่ละครั้งไม่ทำให้มีภูมิคุ้มกันถาวร
Q: มือเท้าปากต้องนอนโรงพยาบาลไหม
A: ถ้าอาการไม่รุนแรงไม่จำเป็นต้องนอน รพ. แต่หากมีภาวะแทรกซ้อน เช่น ซึม ไม่กินน้ำ อาเจียน ชัก ควรเข้ารักษาโดยด่วน
Q: ให้ลูกกินยาฆ่าเชื้อได้ไหม
A: มือเท้าปากเกิดจากไวรัส ไม่มียาฆ่าเชื้อโดยตรง ให้รักษาตามอาการเท่านั้น
Q: ลูกหายแล้วไปโรงเรียนได้เมื่อไหร่
A: แนะนำให้หยุดเรียน 7–10 วัน และรอจนกว่าตุ่มแห้งสนิทก่อนกลับไปเรียน
ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางได้ที่ศูนย์กุมารเวช 24 ชม. รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
หากลูกมีอาการมือเท้าปาก หรือไม่แน่ใจว่าใช่หรือไม่ อย่ารอให้หนัก พาลูกมาพบแพทย์เฉพาะทางเด็กได้ตลอด 24 ชั่วโมงที่ศูนย์กุมารเวช โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย พร้อมทีมแพทย์เฉพาะทาง ห้องแยกโรค และการดูแลเฉพาะทางสำหรับเด็กเล็ก
โรงพยาบาลใกล้บ้าน เดินทางง่าย ดูแลครบวงจร
นัดหมายได้ทั้ง Walk-in และ Online
ดูข้อมูลเพิ่มเติม ศูนย์กุมารเวช 24 ชั่วโมง
ศูนย์กุมารเวช 24 ชั่วโมง
โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
เปิดบริการทุกวัน พร้อมดูแลโดยกุมารแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
โทร: 02-441-7899 หรือ1792
แผนที่: ใกล้พุทธมณฑล – หนองแขม – อ้อมน้อย
นัดหมายออนไลน์: Line