ต้องผ่าตัดทอนซิลไหม? เมื่อไหร่ควรผ่า และทำไมบางคนถึงไม่ผ่า

ทำไมหลายคนกลัวการผ่าตัดทอนซิล?

เมื่อแพทย์บอกว่า “อาจต้องพิจารณาผ่าตัดทอนซิล” หลายคนมักรู้สึกกังวล เช่น

  • กลัวเจ็บหรือกลัวมีแผลใหญ่
  • กลัวพักฟื้นนาน
  • หรือกลัวผลข้างเคียงหลังผ่า

ในความเป็นจริง การผ่าตัดทอนซิล (Tonsillectomy) ปัจจุบันเป็นหัตถการมาตรฐานที่มีความปลอดภัยสูง ใช้เวลาผ่าตัดเพียง 30-60 นาที พักฟื้นประมาณ 7-10 วัน และช่วยแก้ปัญหาทอนซิลอักเสบเรื้อรังหรืออุดกั้นทางเดินหายใจได้ชัดเจน

ผ่าตัดทอนซิลคืออะไร?

การผ่าตัดทอนซิล คือ การผ่าตัดเอาต่อมทอนซิล (Tonsils) ที่อยู่สองข้างคอออก เพื่อแก้ปัญหาการอักเสบติดเชื้อซ้ำๆ หรืออุดกั้นทางเดินหายใจ เช่น ในผู้ที่มีนอนกรนรุนแรงเพราะทอนซิลโต

แพทย์อาจใช้เครื่องมือผ่าธรรมดา เลเซอร์ หรือวิธีไฟฟ้า (Electrocautery) เพื่อให้แผลน้อย เลือดออกน้อย และฟื้นตัวเร็ว

เมื่อไหร่ถึงควรผ่าตัดทอนซิล?

เกณฑ์แนะนำตามแนวทางแพทย์

  • ทอนซิลอักเสบบ่อย เช่น ≥5-7 ครั้งใน 1 ปี หรือ ≥3 ครั้ง/ปี ติดต่อกัน 2 ปี
  • มี ฝีหนองรอบทอนซิล (Peritonsillar abscess) ซ้ำ
  • ทอนซิลโตจน ทำให้หายใจลำบากหรือนอนกรนหยุดหายใจ
  • กลืนลำบากมากหรือสงสัยเป็นก้อนเนื้อร้าย

สำหรับเด็กและผู้ใหญ่ต่างกันไหม?

  • เด็กมักผ่าตัดเพื่อแก้ปัญหานอนกรนและหยุดหายใจขณะหลับ
  • ผู้ใหญ่ส่วนใหญ่ผ่าเพราะเป็นซ้ำเรื้อรังหรือมีฝีหนอง

อ่านเพิ่มเติม ตรวจวินิจฉัยทอนซิลอักเสบ รู้วิธีเช็กเองและตรวจโดยแพทย์

ทำไมบางคนถึงไม่จำเป็นต้องผ่า?

  • ถ้าทอนซิลอักเสบเพียง 2-3 ครั้ง/ปี และตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาได้ดี มักไม่ต้องผ่า
  • ทอนซิลที่โตเล็กน้อยแต่ไม่ได้ทำให้กลืนลำบาก หรือไม่มีอาการนอนกรนหยุดหายใจ
  • มีภาวะสุขภาพอื่นที่ทำให้เสี่ยงต่อการผ่าตัด เช่น ปัญหาการแข็งตัวของเลือด

การตัดสินใจผ่าตัดจึงขึ้นกับดุลยพินิจของแพทย์ร่วมกับการพูดคุยกับผู้ป่วย

ข้อดี-ข้อเสียของการผ่าตัดทอนซิล

ข้อดี

✅ ลดโอกาสเจ็บคอบ่อย เจ็บรุนแรง หรือมีหนอง
✅ ช่วยให้นอนหลับสนิท ลดอาการหยุดหายใจขณะหลับ
✅ ลดกลิ่นปากจากทอนซิลที่เป็นร่องสะสมเศษอาหารและแบคทีเรีย

ข้อควรระวัง

🚨 หลังผ่าอาจมีอาการเจ็บคอ ต้องกินอาหารอ่อน 7-10 วัน
🚨 มีโอกาสเลือดออกจากแผลหลังผ่าเล็กน้อย ซึ่งแพทย์จะให้คำแนะนำดูแลอย่างใกล้ชิด

สรุป: ต้องผ่าทอนซิลไหม? ปรึกษาแพทย์ดีที่สุด

หากคุณเจ็บคอบ่อย มีไข้สูง หรือสงสัยว่าทอนซิลโตจนส่งผลต่อการหายใจ ควรเข้ารับการตรวจเช็กอย่างละเอียด แพทย์หู คอ จมูก จะช่วยประเมินว่าจำเป็นต้องผ่าตัดหรือไม่

FAQ คำถามที่พบบ่อย

Q: ผ่าตัดทอนซิลเจ็บไหม?
A:
ขณะผ่าจะใช้ยาสลบ หลังผ่าอาจเจ็บคอคล้ายเจ็บคอหนักๆ 7-10 วัน แพทย์ให้ยาแก้ปวดช่วยได้

Q: พักฟื้นนานไหม?
A:
กลับบ้านได้ในวันถัดไป ส่วนใหญ่กลับไปทำงานเบาๆ ได้ใน 7-10 วัน

Q: ถ้าไม่ผ่าแล้วเป็นบ่อย จะเป็นอะไรไหม?
A:
เสี่ยงฝีหนองรอบทอนซิล หรือหากติดเชื้อสเตรปซ้ำ อาจกระทบหัวใจหรือไตได้

Q: ผ่าตัดต้องงดอาหารน้ำก่อนกี่ชั่วโมง?
A:
งดอาหารและน้ำอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมงก่อนผ่าตัดตามคำแนะนำแพทย์

หากคุณเจ็บคอบ่อย มีทอนซิลอักเสบซ้ำ หรือสงสัยว่าจำเป็นต้องผ่าตัด แนะนำปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ที่

 

คลินิกหูคอจมูก รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย พร้อมทีมแพทย์เฉพาะทางหู คอ จมูก และศัลยแพทย์ที่มีประสบการณ์ ดูแลอย่างใกล้ชิดตั้งแต่ก่อนผ่าจนพักฟื้น

 

ดูข้อมูลคลินิกหูคอจมูก คลินิกหูคอขมูก
โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
โทร: 02-441-7899  หรือ1792
แผนที่: ใกล้พุทธมณฑล – หนองแขม – อ้อมน้อย
นัดหมายออนไลน์: Line