เมื่อได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นเบาหวาน หลายคนอาจรู้สึกกังวลและสับสนกับการดูแลตัวเอง
เพราะเบาหวานถือเป็นโรคที่ต้องการการดูแลเอาใจใส่อย่างต่อเนื่อง การรู้จักวิธีดูแลตัวเองอย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติและมีความสุข ในบทความนี้ เราจะมาแนะนำวิธีดูแลตัวเองเมื่อเป็นเบาหวานในแบบที่เข้าใจง่าย และนำไปปฏิบัติได้จริง เพื่อช่วยให้คุณสามารถรักษาสุขภาพและควบคุมระดับน้ำตาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ควบคุมอาหารการกิน การรับประทานอาหารที่เหมาะสมเป็นหัวใจสำคัญในการดูแลผู้ป่วยเบาหวาน ควรเลือกอาหารที่มีค่า GI (Glycemic Index) ต่ำ เช่น ผัก ผลไม้ที่ไม่หวานจัด ข้าวกล้อง และโปรตีนที่ดีต่อสุขภาพ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลสูงและอาหารที่มีไขมันทรานส์ เพราะอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว การควบคุมปริมาณการกินอาหารและแบ่งมื้ออาหารให้เหมาะสม เช่น การกินอาหารมื้อเล็กแต่บ่อยครั้ง ช่วยให้ระดับน้ำตาลคงที่มากขึ้น
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การออกกำลังกายช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของอินซูลินในร่างกาย และช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ควรออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน 5 วันต่อสัปดาห์ เช่น การเดินเร็ว ปั่นจักรยาน หรือการเต้นแอโรบิก เลือกกิจกรรมที่คุณชอบและสามารถทำได้อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้การออกกำลังกายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน
- ตรวจระดับน้ำตาลในเลือดอย่างสม่ำเสมอ การตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเป็นประจำช่วยให้คุณทราบว่าระดับน้ำตาลอยู่ในเกณฑ์ที่ปลอดภัยหรือไม่ และสามารถปรับการดูแลตัวเองได้ทันท่วงที หากพบว่าระดับน้ำตาลสูงหรือต่ำเกินไป ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและการปรับเปลี่ยนแผนการรักษา
- จัดการความเครียด ความเครียดสามารถทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้นได้ ควรหาวิธีผ่อนคลาย เช่น การฝึกหายใจลึกๆ การทำสมาธิ การทำโยคะ หรือการหากิจกรรมที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย เช่น อ่านหนังสือหรือฟังเพลง การพักผ่อนให้เพียงพอก็เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยลดความเครียดและรักษาสุขภาพจิตที่ดี
- ทานยาตามคำสั่งแพทย์ การทานยาตามที่แพทย์สั่งเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับยาหรือผลข้างเคียง ควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรทันที เพื่อให้การรักษาเป็นไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ
ข้อควรระวังสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน
- หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง เช่น น้ำอัดลม ขนมหวาน และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เนื่องจากสามารถทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
- ระมัดระวังในการดูแลเท้า เนื่องจากผู้ป่วยเบาหวานมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดแผลที่เท้า ควรตรวจสอบเท้าเป็นประจำ หลีกเลี่ยงการเดินเท้าเปล่า และใช้รองเท้าที่เหมาะสมเพื่อป้องกันการบาดเจ็บ
- ไม่หยุดทานยาหรือปรับขนาดยาเอง การหยุดทานยาหรือปรับขนาดยาโดยไม่ปรึกษาแพทย์อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดผันผวนและเป็นอันตรายได้
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ การสูบบุหรี่สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางหัวใจและหลอดเลือด ควรเลิกสูบบุหรี่เพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น
- ระวังการเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia) ควรพกของว่างที่มีน้ำตาล เช่น ลูกอม หรือเจลกลูโคส ติดตัวไว้เสมอในกรณีที่รู้สึกว่าระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ เพื่อป้องกันภาวะอันตราย
การดูแลตัวเองเมื่อเป็นเบาหวานต้องอาศัยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในหลายด้าน ทั้งการควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย การจัดการความเครียด และการทานยาตามคำแนะนำของแพทย์ แม้จะต้องใช้ความพยายามและความมีวินัย แต่ผลลัพธ์ที่ได้คือสุขภาพที่ดีขึ้นและคุณภาพชีวิตที่ดีกว่าเดิม เริ่มต้นดูแลตัวเองตั้งแต่วันนี้เพื่ออนาคตที่สดใสและห่างไกลภาวะแทรกซ้อนจากเบาหวาน
หากคุณกำลังมองหาคำแนะนำเพิ่มเติม สามารถปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการ รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย เราพร้อมที่จะช่วยให้คุณมีคุณภาพชีวิตที่ดี และใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข
บทความที่เกี่ยวข้อง
ใครบ้างควรตรวจเบาหวาน
ติดต่อ ศูนย์อายุรกรรม
รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย 02-441-7899 ต่อ 1111 , 3124 หรือ1792
ติดต่อผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษาได้เลยค่ะ
