โดย พญ.ธันยธร พิสิฐบัณฑูรย์
กุมารแพทย์โรคภูมิพ้และระบบภูมิคุ้มกัน
ภูมิแพ้ผิวหนังในเด็กคืออะไร?
เด็กหลายคนมีอาการผื่นแดง คัน หรือผิวแห้งแตกจนพ่อแม่อดกังวลไม่ได้ อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของ ภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic Dermatitis) ซึ่งเป็นโรคผิวหนังเรื้อรังที่พบได้บ่อยในเด็ก อาการสามารถดีขึ้นเมื่อโตขึ้น แต่บางรายอาจมีอาการต่อเนื่องไปจนถึงวัยผู้ใหญ่
อาการของภูมิแพ้ผิวหนังในเด็ก
- ผื่นแดง คัน และแห้งแตก
- มีตุ่มน้ำใส ๆ หรือมีน้ำเหลืองซึมในกรณีที่มีการอักเสบ
- ผื่นมักขึ้นบริเวณข้อพับ แขน ขา คอ และใบหน้า โดยเฉพาะบริเวณแก้มในเด็กเล็ก
- อาการคันรุนแรงทำให้เด็กเกาจนเกิดแผลถลอก เสี่ยงต่อการติดเชื้อ
อาการของโรคมักเกิดขึ้นเป็นระยะ ๆ โดยบางช่วงอาจดีขึ้น และบางช่วงอาจกลับมากำเริบได้อีก
สาเหตุของภูมิแพ้ผิวหนัง
ผิวหนังของเด็กที่เป็นภูมิแพ้เปรียบเสมือนกำแพงที่มีรอยรั่ว ทำให้ความชุ่มชื้นระเหยออกไปง่าย และสารก่อภูมิแพ้จากสิ่งแวดล้อมสามารถเข้าสู่ผิวได้ง่ายขึ้น ส่งผลให้เกิดการอักเสบ
ปัจจัยที่ทำให้เกิดภูมิแพ้ผิวหนัง ได้แก่
- กรรมพันธุ์ เด็กที่มีพ่อแม่เป็นโรคภูมิแพ้มีโอกาสสูงที่จะเป็นโรคนี้
- ผิวแห้ง ทำให้เกิดการระคายเคืองและคันง่าย
- สารก่อภูมิแพ้ เช่น ไรฝุ่น ละอองเกสร ขนสัตว์ หรืออาหารบางชนิด
- สารเคมีจากผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เช่น สบู่ แชมพู น้ำหอม หรือผงซักฟอก
- สภาพอากาศ อากาศร้อนหรือหนาวจัด รวมถึงความชื้นต่ำทำให้ผิวแห้งและเกิดอาการคัน
วิธีดูแลและรักษาภูมิแพ้ผิวหนังในเด็ก
- ให้ความชุ่มชื้นกับผิว
การใช้มอยส์เจอไรเซอร์เป็นประจำช่วยป้องกันผิวแห้งและลดอาการคัน ควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีน้ำหอมและอ่อนโยนต่อผิวเด็ก - หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น
หากพบว่าสิ่งใดเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการ เช่น ฝุ่น อาหาร หรืออากาศแห้ง ควรหลีกเลี่ยงให้มากที่สุด - เลือกผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่อ่อนโยน
ควรใช้สบู่และแชมพูที่ไม่มีสารเคมีรุนแรง หลีกเลี่ยงการอาบน้ำอุ่นจัด เพราะจะทำให้ผิวยิ่งแห้ง - ตัดเล็บให้สั้น
เพื่อลดความเสี่ยงที่เด็กจะเกาจนเกิดแผลและเสี่ยงต่อการติดเชื้อ - ใส่เสื้อผ้าที่ไม่ระคายเคืองผิว
เสื้อผ้าฝ้ายแท้ช่วยลดอาการคันและการระคายเคือง ควรหลีกเลี่ยงเสื้อผ้าที่หยาบหรือรัดแน่นเกินไป - พบแพทย์หากอาการรุนแรง
หากอาการของลูกรุนแรงหรือไม่ดีขึ้นหลังจากดูแลเบื้องต้น ควรพาไปพบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและแนวทางรักษาที่เหมาะสม ในบางกรณีอาจต้องใช้ยาทาสเตียรอยด์ในระยะสั้นเพื่อลดการอักเสบ
ภูมิแพ้ผิวหนังในเด็กจัดการได้
แม้ว่าอาการภูมิแพ้ผิวหนังอาจทำให้พ่อแม่กังวล แต่การดูแลที่ถูกต้องสามารถช่วยให้อาการดีขึ้นได้ ในเด็กหลายคน อาการมักลดลงเมื่อโตขึ้น สิ่งสำคัญคือการให้ความชุ่มชื้นกับผิว หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น และสังเกตปัจจัยที่ทำให้เกิดอาการ หากไม่แน่ใจว่าลูกแพ้อะไร ควรพาไป ตรวจภูมิแพ้ กับแพทย์เฉพาะทางเพื่อรับการดูแลที่ตรงจุดและช่วยให้ลูกน้อยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
คลินิกกุมารเวช 24 ชั่วโมง
รพ. วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
โทร. 02-441-7899 หรือ 1792
หรือติดต่อได้ผ่านช่องทาง Line
หรือสามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษาได้เลยค่ะ