บทความโดย
นพ.ชัยเชษฐ์ ภารดีวิสุทธิ์
แพทย์เฉพาะทางศัลยกรรมกระดูกสันหลัง
ศูนย์กระดูและข้อ
หลายคนอาจเข้าใจผิดว่า “กระดูกคด” และ “หลังค่อม” คือภาวะเดียวกัน ทั้งที่จริงแล้วเป็นปัญหากระดูกสันหลังที่ต่างกันโดยสิ้นเชิง ซึ่งส่งผลต่อการรักษาและการดูแลระยะยาว บทความนี้จะช่วยให้คุณแยกแยะความแตกต่าง พร้อมคำแนะนำจากแพทย์เฉพาะทางศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
กระดูกคด (Scoliosis) คืออะไร?
กระดูกคด คือภาวะที่กระดูกสันหลังบิดหรือโค้งผิดรูปไปทางซ้ายหรือขวาเป็นรูปตัว S หรือ C มักพบในเด็กวัยรุ่นที่กำลังเจริญเติบโต โดยส่วนใหญ่ไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่อาจสัมพันธ์กับพันธุกรรมหรือพัฒนาการของกล้ามเนื้อ
อาการของกระดูกคด
- ไหล่สองข้างสูงไม่เท่ากัน
- สะโพกเอียง
- มีแนวกระดูกสันหลังโค้งเมื่อก้มตัว
- ปวดหลังเรื้อรังในบางราย
อ่านเพิ่มเติม: โรคกระดูกสันหลังคด คืออะไร อาการ สาเหตุและการรักษา
หลังค่อม (Kyphosis) คืออะไร?
หลังค่อม คือภาวะที่กระดูกสันหลังช่วงอกโค้งไปข้างหน้ามากเกินปกติ ทำให้ลักษณะภายนอกดูโค้งงอหรือไหล่ห่อ มักเกิดจากพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น การนั่งทำงานนาน ๆ ท่าทางไม่ถูกต้อง หรือโรคกระดูกพรุนในผู้สูงอายุ
อาการของหลังค่อม
- ลำตัวช่วงบนโค้งงอชัดเจน
- ปวดเมื่อยบริเวณไหล่หรือคอ
- เหนื่อยง่ายหากมีการกดทับอวัยวะภายใน
- เสี่ยงกระดูกหักจากภาวะกระดูกพรุนในผู้สูงอายุ
อ่านเพิ่มเติม โรคกระดูกพรุน คืออะไร
ตารางเปรียบเทียบ: กระดูกคด vs หลังค่อม
| ลักษณะ | กระดูกคด (Scoliosis) | หลังค่อม (Kyphosis) |
| ทิศทางการโค้ง | ด้านข้าง (ซ้าย/ขวา) | ด้านหน้า |
| กลุ่มเสี่ยง | เด็กวัยรุ่น | ผู้สูงอายุ, คนทำงานนั่งนาน |
| อาการเด่น | ไหล่ไม่เท่ากัน, โค้งเป็น S/C | โค้งงอช่วงบน, ไหล่ห่อ |
| สาเหตุ | พันธุกรรม, การเจริญเติบโต | พฤติกรรม, กระดูกพรุน |
| การรักษา | ใส่เสื้อเกราะ, กายภาพ, ผ่าตัด | ปรับท่าทาง, กายภาพ, รักษากระดูก |
การวินิจฉัยและแนวทางรักษา
การวินิจฉัยต้องอาศัยการตรวจร่างกายโดยแพทย์เฉพาะทาง และการทำภาพถ่ายรังสี (X-ray) เพื่อดูแนวกระดูกสันหลังว่าเบี้ยวหรือโค้งมากน้อยเพียงใด ซึ่งจะเป็นข้อมูลสำคัญสำหรับวางแผนการรักษา เช่น:
- การใส่เสื้อเกราะดามหลัง (Brace)
- การทำกายภาพบำบัดเพื่อปรับโครงสร้างกล้ามเนื้อ
- การผ่าตัดแก้ไขในกรณีที่มีความโค้งรุนแรงหรือส่งผลต่อการหายใจ
อ่านเพิ่มเติม: การผ่าตัดกระดูกสันหลังคด อันตรายไหม
ต้องสังเกตอาการอะไรบ้าง?
- เด็กวัยรุ่นที่ยืนหรือก้มแล้วเห็นหลังเบี้ยวชัดเจน
- ผู้สูงอายุที่รู้สึกว่าหลังโก่งงอมากขึ้นเมื่ออายุมากขึ้น
- ปวดหลังเรื้อรังโดยไม่ทราบสาเหตุ
หากพบอาการเหล่านี้ ควรเข้ารับการตรวจวินิจฉัยโดยแพทย์เฉพาะทางกระดูกและข้อโดยเร็วที่สุด
คำถามพบบ่อย (FAQ)
Q: กระดูกคดสามารถหายได้เองหรือไม่?
A: ในบางรายที่ไม่รุนแรงอาจไม่ต้องรักษา แต่ควรได้รับการติดตามผลเป็นระยะจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
Q: หลังค่อมเกิดจากพฤติกรรมจริงไหม?
A: จริง โดยเฉพาะท่าทางที่ไม่เหมาะสมในการนั่งหรือทำงานเป็นเวลานาน
Q: ภาวะกระดูกคดกับหลังค่อมสามารถป้องกันได้หรือไม่?
A: สามารถลดความเสี่ยงได้โดยการนั่งถูกท่า ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และตรวจร่างกายประจำปี
ตรวจประเมินโครงสร้างกระดูกโดยแพทย์เฉพาะทาง
อย่าปล่อยให้ “กระดูกคด” หรือ “หลังค่อม” กลายเป็นปัญหาเรื้อรัง ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย พร้อมให้บริการตรวจ วินิจฉัย และรักษาโดยแพทย์เฉพาะทาง พร้อมเทคโนโลยีทันสมัย
ศูนย์กระดูกและข้อ
โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
โทร: 02-441-7899 หรือ1792
แผนที่: ใกล้พุทธมณฑล – หนองแขม – อ้อมน้อย
นัดหมายออนไลน์: Line
