ตับอักเสบมีกี่ชนิด? รู้จัก A–E แบบไหนอันตราย ต้องระวัง!

หลายคนอาจคุ้นกับคำว่า “ตับอักเสบ” แต่รู้หรือไม่ว่า ตับอักเสบมีหลายชนิด แถมบางชนิดอาจรุนแรงถึงขั้นเป็น “มะเร็งตับ” หรือ “ตับวาย” ได้โดยไม่รู้ตัว!

บทความนี้จะพาคุณมารู้จัก ไวรัสตับอักเสบ A–E แต่ละชนิดมีลักษณะต่างกันอย่างไร? ติดต่อแบบไหน? แบบไหนอันตราย? พร้อมคำแนะนำในการตรวจคัดกรอง และการดูแลรักษาให้ตรงจุด

ตับอักเสบคืออะไร?

ตับอักเสบ (Hepatitis) คือ ภาวะที่เซลล์ตับเกิดการอักเสบ ซึ่งอาจเกิดจากเชื้อไวรัส พฤติกรรมการใช้ชีวิต ยา แอลกอฮอล์ หรือโรคบางชนิด โดยไวรัสตับอักเสบเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุด

ไวรัสตับอักเสบมีทั้งหมด 5 ชนิดหลัก ได้แก่ A, B, C, D และ E ซึ่งแต่ละชนิดมีลักษณะเฉพาะตัว และความรุนแรงแตกต่างกัน

อ่านเพิ่มเติม
ตับอักเสบเกิดจากอะไร สาเหตุ อาการ การป้องกัน 

สรุปตับอักเสบ A–E แบบเข้าใจง่าย

รายละเอียดแต่ละชนิด: ไวรัสตับอักเสบ A–E

ตับอักเสบ A (Hepatitis A)

• การติดต่อ: ทางอาหารและน้ำที่ปนเปื้อน
• อาการ: คล้ายไข้หวัด มีไข้ อ่อนเพลีย ตัวเหลือง ตาเหลือง
• ความรุนแรง: ไม่รุนแรง มักหายเองใน 1–2 เดือน
• เรื้อรัง: ❌ ไม่มี
• ป้องกัน: วัคซีนป้องกัน 2 เข็ม มีประสิทธิภาพสูง

ตับอักเสบ B (Hepatitis B)

• การติดต่อ: เลือด น้ำเหลือง เพศสัมพันธ์ แม่สู่ลูก
• อาการ: ส่วนใหญ่ไม่แสดงอาการ แต่อาจมีไข้ อ่อนเพลีย ตัวเหลือง
• ความรุนแรง: อาจพัฒนาเป็นตับอักเสบเรื้อรัง → ตับแข็ง → มะเร็งตับ
• เรื้อรัง: ✅ โดยเฉพาะผู้ติดเชื้อตั้งแต่เด็ก
• ป้องกัน: วัคซีน HBV 3 เข็ม ป้องกันได้ 95%+

อ่านเพิ่มเติม
ไวรัสตับอักเสบ B ติดต่ออย่างไร อันตรายแค่ไหน รักษาให้หายขาดได้ไหม 

ตับอักเสบ C (Hepatitis C)

• การติดต่อ: เลือดเป็นหลัก เช่น ใช้เข็มร่วมกัน
• อาการ: มักไม่แสดงอาการจนโรคลุกลาม
• ความรุนแรง: เสี่ยงเรื้อรังสูงถึง 80% → ตับแข็ง → มะเร็งตับ
• เรื้อรัง: ✅
• ป้องกัน: ยังไม่มีวัคซีน แต่รักษาให้หายขาดได้

ตับอักเสบ D (Hepatitis D)

• การติดต่อ: ผ่านเลือด แต่จะเกิดเฉพาะในผู้ที่มีไวรัสตับอักเสบ B อยู่แล้ว
• อาการ: รุนแรงกว่าตับอักเสบ B เดี่ยว ๆ
• ความรุนแรง: ทำลายตับรวดเร็ว
• เรื้อรัง: ✅
• ป้องกัน: ป้องกันได้ทางอ้อมด้วยการฉีดวัคซีนไวรัส B

ตับอักเสบ E (Hepatitis E)

• การติดต่อ: น้ำ/อาหารไม่สะอาด
• อาการ: คล้ายตับอักเสบ A แต่ในหญิงตั้งครรภ์อาจรุนแรงมาก
• ความรุนแรง: โดยรวมไม่รุนแรง ยกเว้นหญิงตั้งครรภ์
• เรื้อรัง: ❌
• ป้องกัน: มีวัคซีนเฉพาะบางประเทศ (ยังไม่มีในไทย)

แบบไหนอันตราย ต้องระวังเป็นพิเศษ?

คนที่ไม่รู้ว่าตัวเองมีไวรัสตับอักเสบ B หรือ C มักตรวจพบตอน “ตับเริ่มพัง” แล้ว
ดังนั้น การตรวจคัดกรองเป็นประจำจึงสำคัญมาก!

ตรวจตับ ตรวจไวรัสตับอักเสบ ต้องเริ่มเมื่อไหร่?

แนะนำตรวจเชิงรุก หากคุณมี:

• มีคนในครอบครัวเป็นไวรัสตับอักเสบ B หรือ C
• เคยรับเลือดก่อนปี 2535
• เคยสัก/เจาะ/ฝังเข็ม โดยไม่ได้มาตรฐาน
• มีเพศสัมพันธ์ไม่ปลอดภัย
• เตรียมตั้งครรภ์ (ตรวจไวรัสตับอักเสบ B เป็นมาตรฐาน)

การตรวจที่ใช้

• ตรวจเลือดหา HBsAg, Anti-HBs, Anti-HCV
• ตรวจค่าการทำงานของตับ (SGOT, SGPT)
• อัลตราซาวด์ตับ
• FibroScan (ประเมินพังผืดในตับ)

อ่านเพิ่มเติม
ตรวจค่าตับ SGOT และ SGPT ต่างกันอย่างไร เท่าไหร่ถึงผิดปกติ?

ป้องกันตับอักเสบได้อย่างไร?

• ฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบ A และ B
• หลีกเลี่ยงการใช้เข็ม/ของมีคมร่วมกัน
• ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
• เลือกสถานที่ทำเล็บ สัก ฝังเข็ม ที่สะอาดปลอดเชื้อ
• ตรวจสุขภาพตับประจำปี

คำถามที่พบบ่อย (FAQ)

Q: ตับอักเสบเรื้อรังคืออะไร?
A: คือภาวะที่ไวรัสยังคงอยู่ในร่างกาย และทำลายเซลล์ตับต่อเนื่อง อาจพัฒนาเป็นตับแข็งหรือมะเร็งตับ

Q: ตับอักเสบบีถ่ายทอดทางน้ำลายไหม?
A: โอกาสน้อยมาก ต้องสัมผัสเลือดหรือสารคัดหลั่งโดยตรง เช่น การมีเพศสัมพันธ์ หรือแม่สู่ลูก

Q: ตับอักเสบซีรักษาหายไหม?
A: ปัจจุบันมียารักษาหายขาดได้แล้วในผู้ติดเชื้อเรื้อรัง แต่ควรตรวจพบเร็ว

Q: ผู้หญิงตั้งครรภ์ต้องตรวจไวรัสตับอักเสบไหม?
A: ควรตรวจไวรัสตับอักเสบบีทุกคน และในบางรายอาจแนะนำให้ตรวจซีด้วยเพื่อความปลอดภัยของทารก

Q: ตรวจไวรัสตับอักเสบที่ไหนได้บ้าง?
A: ตรวจได้ที่โรงพยาบาลทั่วไป คลินิกเฉพาะทาง หรือตามโปรแกรมตรวจสุขภาพตับ

ตรวจเช็กสุขภาพตับที่ไหนดี?
หากคุณต้องการตรวจสุขภาพตับ หรือตรวจไวรัสตับอักเสบ A–E
สามารถเข้ารับบริการได้ที่ คลินิกทางเดินอาหารและตับ ศูนย์อายุรกรรม 24 ชั่วโมง รพ.วิชัยเวชฯ อ้อมน้อย

✅ ตรวจไวรัสตับอักเสบทุกชนิด
✅ ตรวจค่าการทำงานของตับและพังผืด
✅ มีแพทย์เฉพาะทางดูแลและให้คำปรึกษารายบุคคล

ดูข้อมูลคลินิกทางเดินอาหารและตับ  

คลินิกระบบทางเดินอาหารและตับ
ศูนย์อายุรกรรม 24 ชั่วโมง
โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ อ้อมน้อย
โทร: 02-441-7899  หรือ1792
แผนที่: ใกล้พุทธมณฑล – หนองแขม – อ้อมน้อย
นัดหมายออนไลน์: Line